demo

  • Full Screen
  • Wide Screen
  • Narrow Screen
  • Increase font size
  • Default font size
  • Decrease font size
There are no translations available.

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ DESING ΕΧΕΙ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ
κείμενο του 1989

Κάποτε οι άνθρωποι έφτιαχναν τα σπίτια τους σχεδόν μόνοι, με την βοήθεια συνήθως ανωνύμων μαστόρων. Τα υλικά κατασκευής των σπιτιών και του εξοπλισμού τους, ήταν υλικά οικεία σ αυτούς, συνήθως από το γύρω τους περιβάλλον. Κάποτε οι άνθρωποι δεν ήταν ξεκομμένοι από τις διαδικασίες παραγωγής των χρήσιμων γι αυτούς προϊόντων που είχαν σχέση με το χώρο τους, και έδιναν συνηθέστατα λύσεις για μια η και περισσότερες γενιές σε ανάγκες που εκείνοι καθόριζαν. Οι αισθητικές αξίες των προϊόντων ήταν βγαλμένες από μακροχρόνιες κοινωνικές διαδικασίες, και ήταν αξίες συμβολικές, σταθερές στο χρόνο. ( Άπειρα παραδείγματα λαϊκής ανώνυμης αρχιτεκτονικής και επίπλωσης )

Μετά την Αναγέννηση και αργότερα με την βιομηχανική επανάσταση, οι άνθρωποι ξεκόβονται από τον τόπο τους, "μεταναστεύουν" στις πόλεις και εκ των πραγμάτων ξεκόβονται και από τις διαδικασίες παραγωγής του περιβάλλοντος τους και του κινητού εξοπλισμού του. Τότε ουσιαστικά αρχίζει να δημιουργείται η ανάγκη διαμεσολάβησης του ειδικού, του "αρχιτέκτονα ", ανάμεσα στον κάτοικο και την κατοικία του.

Παιρνωντας στις μέρες μας, στην σύγχρονη μεταβιομηχανική κοινωνία, ο οποιοσδήποτε μη ειδικός είναι σχεδόν αδύνατο να δημιουργήσει το περιβάλλον του χωρίς τη συνεργασία κάποιου άλλου ειδικού, του αρχιτέκτονα, ο οποίος είναι ο μόνος σε θέση να τον διαφωτίσει όσον αφορά το σκέλος του " που και πως " θα κατασκευάσει, αλλά κυρίως να τον συνδράμει στην "εικόνα" του χώρου του. Κι αυτό γιατί το ζήτημα της "σύγχρονης αισθητικής" έχει να κάνει με την γνώση και ικανότητα από τη μια να χρησιμοποιείς σύγχρονα υλικά, προϊόντα μιας σύγχρονης υψηλής συνήθως τεχνολογίας, τα οποία δεν μπορούν να χρησιμοποιηθούν σωστά αν δεν έχεις την αντίστοιχη γνώση, και από την άλλη γιατί σήμερα το περιβάλλον και η κατοικία δεν είναι απλά χώρος κάλυψης κάποιων αναγκών μόνο, αλλά είναι κυρίως χώρος κατανάλωσης και μόδας, δηλαδή χώρος ανταλλαγών περίπλοκων σημασιών, αξιών και κωδίκων, οι οποίοι υπακούουν σε καθορισμούς που επεξεργάζονται και επιβάλλουν στην κοινωνία, οι αυταρχικοί μηχανισμοί των Mass Media. Χρειάζεται λοιπόν, κάποιος ειδικός που να γνωρίζει να χειρίζεται καλά τα σημάδια, που θα κάνουν το τελικό προϊόν να εκπέμπει κύρος, γόητρο, συγχρονικοτητα.

Όσον αφορά τώρα στη σχέση μας με μια "πελατεία", με τον "τυπικό" " αφηρημένο" πελάτη, τον πιθανό μελλοντικό αγοραστή του βιομηχανικού προϊόντος μας, αυτό που λέγεται προϊόν "ντιζάιν", τα πράγματα είναι ακόμη πιο δύσκολα ειδικά για την Ελλάδα. Προϊόν ντιζάιν σημαίνει ελληνιστή προϊόν βιομηχανικού σχεδιασμού, και ελληνικό προϊόν ντιζάιν, δεν μπορεί παρά να είναι ένα προϊόν εναρμονισμένο με μια ελληνική βιομηχανική παραγωγική διαδικασία, που κάθε άλλο παρά ταυτίζεται με τις αντίστοιχες των υπολοίπων χωρών, ειδικά της Ευρώπης. Η παραγωγή στην Ελλάδα για πολλούς λόγους, έχει ακολουθησει εκ των πραγμάτων μια ιδιόμορφη, συγκυριακή πορεία. Μας έχουν συνηθίσει να την θεωρούμε απλά μια πορεία υπανάπτυξης. Αυτή η ιδιόμορφη πάντως πορεία, καλώς η κακώς έχει επιτρέψει από τη μια να επιβιώνουν μορφές, πολύ ενδιαφέρουσες, "τεχνολογικά" καθυστερημένες, μορφές που σε άλλες χώρες η εκβιομηχάνιση έχει εξαφανίσει, όπως επίσης έχει επιτρέψει την εισαγωγή υπερσύγχρονων τεχνολογιών σε ένα παρθένο έδαφος.

Προσπαθώντας να λειτουργήσουμε μέσα σε αυτή την "ιδιόμορφη διαφορετικότητα", πειστήκαμε πως το ελληνικό ντιζάιν έχει, μπορεί και πρέπει να ακολουθησει τον δικό του διαφορετικό δρόμο. Είναι τελείως άλλο πράγμα ένας Έλληνας σχεδιαστής να σχεδιάζει για μια μεγάλη ευρωπαϊκή εταιρεία, και άλλο να σχεδιάζει για κάποιες μικρές ελληνικές παραγωγικές μονάδες. Το ερώτημα του "πως θα κατασκευαστούν και που θα διατεθούν" στη σημερινή ελληνική πραγματικότητα, τα προϊόντα του σχεδιασμού, είναι καθοριστικό και κρίσιμο για τη δουλειά μας.

Ένα σχεδιασμένο ελληνικό βιομηχανικό προϊόν, την ίδια στιγμή που "στερείται τη στιλπνότητα" του προϊόντος που δεν έχει αγγίξει ανθρώπινο χέρι, μια και έχει βγει καθ ολοκληρία από μια μηχανή, έχει να επιδείξει ποιότητες, χαρακτηριστικά άνεσης αλλά και εικόνας, που δεν μπορεί πάντα να γεννήσει μια μηχανή. Ένα ελληνικό προϊόν ντιζάιν, θα μπορούσε να είναι ένα σύνθετο παραγωγικά προϊόν, με τα σημάδια πάνω του, τόσο της ανθρώπινης χειρονομίας, όσο και της λογικότητας και τελειότητας του σύγχρονου, διευθυνόμενου από υπολογιστή μηχανήματος.